Uzeyr Aleyhisselam

srailoğullarına gönderilen peygamberlerden veya velîlerden. İsmi;
Kur’ân-ı kerîmde bildirilmiş olup, peygamber olup olmadığı açıkça
bildirilmemiştir. Babasının ismi Şureyha olup Hârun aleyhisselamın
neslindendir. İsrailoğullarını Tevrat’ın hükümlerine uymaya dâvet
etmiştir. İsrailoğulları Allah’ın oğlu diye iftirâda bulunmuşlardır.

Kudüs’te doğdu ve Kudüs’te vefat etti.

Uzeyr
aleyhisselam küçük yaşından îtibâren, Tevrat ilmini öğrenip Tevrat’ı
ezbere bilen sayılı kimselerden oldu. Allahü teâlâ ilâhi emirlerden yüz
çevirip, peygamberlerin nasîhat ve ikâzlarına kulak tıkayan ve çeşitli
azgınlık ve taşkınlıkta bulunan İsrailoğullarına Bâbil hükümdârı
Buhtunnasar’ı cezâ olarak musallat etti. Kalabalık bir orduyla Şam ve
Ürdün bölgelerini istilâ edip, savunmasız insanları zâlimce öldürten
Buhtunnasar Kudüs’ü de istilâ etti. Mescid-i Aksa’yı yıkıp, Kudüs
şehrinin bağ ve bahçelerini harap etti. İsrailoğullarından çoğunu
öldürüp, pekçok çocuk ve genci de esir alarak Bâbil’e götürdü. Bâbil’e
götürülen genç esirler arasında Uzeyr aleyhisselam da vardı.

Uzeyr
aleyhisselam Bâbil’de bir müddet esâret hayâtı yaşadıktan sonra elli
yaşında olduğu sıralarda bir fırsatını bulup memleketi olan Kudüs’e
gitmek üzere yola çıktı. Kudüs yakınına gelince, bir bahçede konaklayıp
merkebinden yükünü indirdi ve bir ağaca bağladı. Geriden Kudüs şehrini
seyredip; şehrin harap, yolların ve bahçelerin viran olduğunu üzülerek
gördü. Bu sırada karnı acıktığı için bir miktar incir ve üzüm koparıp,
incirin bir kısmını yedi, üzümün de suyunu sıkıp içti. Bir ağaç altına
oturup, yıkılmış evlere, bozulmuş yollara, çürümüş tenlere, yığılmış
kemiklere bakıp âlemin sonunu, yeniden dirilişi ve Allahü teâlânın
kudretini düşündü. Kendi kendine: “Acabâ, bu halden sonra Hak teâlâ bu
şehri nasıl tâmir ve ihyâ eder.” diyerek tefekküre dalıp uyudu.

Allahü
teâlâ onu yüz sene öldürdü. Hayattan mahrum etti. Onun bedenini,
yiyecek ve içeceğini insanların ve hayvanların gözünden gizledi. Uzeyr
aleyhisselamı ölü bırakmasından yetmiş sene kadar sonra, Fâris
hükümdarlarından Nüşek adında bir hükümdar eliyle Beyt-i mukaddesi
(Mescid-i Aksa) ve Kudüs şehrini îmâr etti. Bu sırada Bâbil hükümdarı
Bahtunnasar öldüğünden İsrailoğulları esâretten kurtulup memleketlerine
döndüler.

Otuz sene daha geçtikten sonra Allahü teâlâ Uzeyr
aleyhisselamı yeniden diriltti. Uzeyr aleyhisselam kendisinin bir gün
veya bir günden az olarak uyumuş olduğu uykudan uyandığını zannetti.
Çünkü incir ve üzümün sanki dalından yeni koparılmış ve şıra sıkıldığı
saatlerdeki gibi bozulmamış olduğunu gördü. Allahü teâlâ Uzeyr
aleyhisselama vahy edip yüz sene kaldığını bildirdi. Uzeyr aleyhisselam
merkebine baktığı zaman onun parça parça olan kemiklerinin vücûdundan
ayrılmış olduğunu gördü. Allahü teâlâ ona, “... Ve seni, insanlara bir âyet (delil) kılmak için böyle öldürüp dirilttik. (Seni öldükten sonra dirilmenin var olduğuna delil kıldık.) ve (merkebin) kemiklerine bak!Onları nasıl birbirine birleştiriyoruz? Sonra da onlara et giydiriyoruz?” (Bakara
sûresi: 259) buyurdu. Allahü teâlâ ölmüş, etleri çürümüş, kemikleri
parça parça olup kaybolmuş olan merkebi tekrar diriltti. Bu durumu
gören Uzeyr aleyhisselam, “Ben bilirim ki, şüphesiz Allahü teâlâ
herşeye kâdirdir. (Bütün ölüleri diriltmeye gücü yeter.) buyurarak
Allahü teâlânın kudretini müşâhede etti.

Uzeyr aleyhisselam
yeniden dirilen merkebine binip Kudüs şehrine girdi. Bulduğu insanları
gördüğü ev ve mahalleleri tanıyamadı. Kendi mahallesi olarak tahmin
ettiği yerde bir evin önünde durdu. Kapıda gözleri görmeyen, elleri ve
ayakları tutmayan bir kadına rastladı. Kadına Uzeyr’in evi neresidir?
dedi. Âmâ ve kötürüm olan kadın da; “Uzeyr’in evi burasıdır, ben
Uzeyr’in hizmetçisiyim. Fakat Uzeyr kaybolalı yüz yıldan fazla oldu.
Ondan ümitsiziz.” deyip ağlamaya başladı. Bunun üzerine Uzeyr
aleyhisselam; “Ben Uzeyr’im” deyip başından geçenleri anlattı. Uzeyr
aleyhisselamın duası bereketiyle kadın, hastalıklarından şifâ buldu.
Kadın âilenin diğer fertlerine ve İsrailoğullarına Uzeyr aleyhisselamın
geldiğini haber verdi. Âile halkı Uzeyr aleyhisselamı tanıyıp iknâ
oldular. Uzeyr gelmiş diyerek sevinç ve heyecanla gelen şehir halkı da
Uzeyr aleyhisselamı ziyâret edip uzun zaman geçtiği halde değişmemiş
olduğunu gördüler. Yaşlılar ona çeşitli sorular sorarak imtihan etmeye
başladılar.

Bu sırada Uzeyr aleyhisselama peygamberlik emri
bildirildi. İsrailoğullarına Tevrat’ın hükümlerini tebliğ etmeye onları
azgınlık ve sapıklıklardan sakındırmağa çalıştı. Daha önce kendilerini
dünyâ ve âhiret saâdetine dâvet eden peygamberlerin apaçık mucizelerini
gördükleri halde onları yalanlayan, birçok peygamberi de şehit eden
İsrailoğulları Uzeyr aleyhisselamın dâvetini kabul etmediler. Okuduğu
Tevrat’ın uydurma olduğunu iddiâ edenler çıktı. Bâzıları onun
okuduklarından Tevrat olup olmadığını karşılaştıralım dediler.
İçlerinden biri “Benim dedem, Buhtunnasar’ın zulmü zamânında bütün
Tevrat nüshalarını yakılmak sûretiyle yok edildiğini bildirdi. Yalnız
bir nüsha Tevrat’ı filan dağın tepesine gömdüğünü söyledi. O nüshayı
getirip Uzeyr’in okuduklarıyla karşılaştıralım dedi. “Gömülü olan
yerden Tevrat nüshalarını getirip Uzeyr aleyhisselamın okuduklarıyla
karşılaştırdılar. Yazılı nüshada olanlarla Uzeyr aleyhisselamın
okuduklarının aynı olduğunu görünce “Bu kadar uzun zamandan sonra
Uzeyr’in Tevrat’ı ezbere okuması mümkün değildir düşüncesiyle Tevbe
sûresi 30. âyetinde bildirildiği gibi“Uzeyr Allah’ın oğludur.” diye
iftirâda bulundular.

Uzeyr aleyhisselam ise onların bu
inanışlarının küfür ve sapıklık olduğunu, vazgeçmedikleri halde
şiddetli azâba uğrayacaklarını bildirdi. Vefât edinceye kadar
İsrailoğullarının arasında bulundu. Onları hak yola dâvet etmeğe devâm
etti. Uzeyr aleyhisselamın vefatından sonra İsrailoğullarının isyanları
ve sapıklıkları iyice arttı.

Uzeyr aleyhisselamın ismi Kur’ân-ı
kerîmde (Bekara sûresi: 259 ve Tevbe sûresi: 30. âyetlerinde) zikr
edilmiştir. Fakat peygamber mi yoksa insanları hak yola dâvet eden bir
velî mi olduğu kesin olarak bildirilmedi. Peygamber efendimiz de
buyurdu ki:
“Uzeyr’in Peygamber olup olmadığını bilemiyorum.
Tubba’nın mel’ûn olup olmadığını bilemiyorum. Zülkarneyn’in peygamber
olup olmadığını bilemiyorum...”

çok saol