GÜNLÜK HAYATA AİT SÜNNET-İ SENİYYE
1. Hayırlı işlerde sağı, adi işlerde solu kullanmak.
2. Yemekten önce ve sonra elleri yıkamak.
3. Yemeğe besmele ile başlamak, Allah’ın sonsuz ikram ve nimetlerini tefekkür ederek yemek, sonunda da hamd etmek.
4. Yemekte tabağın kendi önümüze gelen tarafından yemek.
5. Yerde bir sofra bezinin üstünde yemek. İhtiyaç olduğu takdirde masada da yenilebilir.
6. Yemeğe sofradakiler ile beraber başlamak.
7. Acıkmadıkça yememek, tam doymadan yemeği bırakmak.
8. Tabağa az yemek koydurtup artık bırakmamak.
9. Sofrada sağ dizi dikip, sol dizi yere yatırmak.
10. Saf ipek ve saf altın ümmet-i Muhammed’in erkeklerine haram kılınmıştır.
11. Selamı yaymak. Selam, kelamdan önce gelir.
12. Eve girince ilk söz ev halkına selam vermek olmalıdır.
13. Selamla birlikte samimiyetle, tebessüm ederek musafahada bulunmak.
14. Musafaha ile birlikte, hürmet, samimiyet ve şefkate vesile olan
kucaklaşmalar yapılabilir. Süfli hisleri uyandıracak sarılmalar caiz
değildir.
15. Musafahada önce eli uzatan çekmelidir. Biz çekersek buluşmadan memnuniyetsizlik manası çıkabilir.
16. İlmiyle amil din adamları ile adil devlet başkanlarının eli öpülür,
beşeri hisleri yok olmuş yaşlı hanımlara selam verilebilir, gerekirse
eli de öpülebilir. Yeter ki fitneye sebep olmasın.
17. Hediyeleşmek ve gelen hediyeye aynıyla veya daha güzeliyle karşılık vermek.
18. Az gülmek, gülünce kahkaha ile değil, tebessüm ederek gülmek. Mütebessim olmak.
19. Çoğu zaman susmak, tefekkür etmek, ihtiyaç olunca konuşmak.
20. Tane tane, orta bir ses tonuyla konuşmak. Çok mühim şeyleri üç defa tekrar etmek.
21. Konuşmaya Allah’ın adıyla başlamak ve Allah’ın adıyla bitirmek.
22. Nefsi ve dünyalık bir şey için öfkelenmemek. Bir hak zayi olduğunda
ve uhrevi meselelerde, Allah ve din hakkı için öfkelenmek.
23. Doğru sözle şaka ve mizah yapmak.
24. Boş işler (malayani) ile iştigal etmemek.
25. Uyku için yatınca önce sağ tarafına yatmak, sağ yanağını sağ avucunun içine koymak ve o günün muhasebesini yapmak.
26. Yüzükoyun yatmamak.
27. Yatağa girdiğinde avuçları açık olarak birleştirerek İhlas, Felak
ve Nas surelerini okuyup avucunun içine üfleyip sonra bütün vücudunu
sıvazlamak, bunu üç defa tekrarlamak.
28. Beyaz giymek.
29. Mest giymek.
30. Ayakkabı giyerken önce sağdan başlamak, çıkarırken de önce soldan çıkarmak.
31. Takke ve sarıkla başı kapatıp namazı öyle kılmak.
32. Soğan ve sarımsak kokusuyla mescid ve meclislere yaklaşmamak.
33. Üzerinde kudsi kelimeler ve ayetler yazılı eşya ile tuvalet ve pis yerlere girmemek.
34. Misafire elinde bulunandan ikramda bulunmak. Misafir ve ziyaretçileri temiz bir kılık kıyafetle karşılamalı.
35. Aksırınca sesi az yükseltip, “Elhamdülillah” demek. Böyle diyene de
“Yerhamükellah” demek. Bize dediklerinde “Yehdina ve yehdikümüllah”
diye cevap vermek. Bu üçe kadar böyle mukabele şeklinde devam edebilir.
Üç defadan fazla aksıran olursa, nezleden aksırmıştır ve mukabele
gerekmez.
36. Esnemeyi mümkün olduğu kadar gizlemek. Ağzı elle kapayarak
gidermeye gayret etmek. Namazda iken esneme gelirse, ayakta ise sağ
elin, diğer hallerde ise sol elin tersi ile ağzı kapatmak münasip olur.
37. Davete icabet ve hediyeyi kabul etmek.
38. Kapıyı üç defa vurmak, cevap verilmezse geri dönüp gitmek. “Kim o?”
diye sorulduğunda, “Benim.” dememek, kendimizi açık bir şekilde
tanıtmak, maksadımızı belirtmek. Kapının tam karşısında durup içeriyi
gözleme durumunda bulunmamak. Biraz kenarda durarak, ailedeki
mahremiyeti görmekten içtinap etmek.
39. Ayakta bevletmemek. Tuvalette idrar saçıntısından, korunmak.
Hadiste kabir azabının çoğunun idrar saçıntısından ileri geldiği
bildirilmiştir. Tuvalete ihtiyaç için oturduğu vakit ön ve arkanın
kıbleye karşı dönük olmaması gerekir.40. Banyo yapılan yere
bevletmemek. Çünkü vesvesenin çoğu bundandır.
41. İnsanların istifade ettiği gölgeliklere, yol ve yol kenarlarına,
çeşme ve pınarlara bevletmemek, pisletmemek ve de tükürmemek. Hadiste,
bunu yapanların lanetlenmesinden korkulacağı bildirilmiştir.
42. Kasık ve koltuk altı temizliğine titizlik göstermek. Buralardan
ayrılan parçalar temizken ayrılmasına da dikkat etmeli ve cünüp iken
buraları tıraş etmemelidir. Bu tür temizlik caiz olsa da sünnete uygun
değildir.
43. Büyük ve umumi banyolarda tesettürle yıkanmalı, peştamal kullanılmalı.
44. Mümkünse her abdest alışta misvak (fırça) kullanmak.
Diyanet İşleri Başkanlığının neşrettiği misvak hadisi tercümesinde
şöyle bir hüküm mevcuttur: “Misvaktan kasıt dişlerin temizlenmesi, ağız
içindeki kötü kokunun giderilmesi ve mikropların yok edilmesidir. Bunu
temin eden Erek ağacından başka fırçalar da varsa, o da misvak yerini
tutar.”
45. Emin ve muttaki insanlarla istişare etmek, neticedeki karara tevekkülle uymak.
46. Cömertlik. “Cömert Allah’a yakın, cimri ise Allah’a uzaktır.
Cömertlik kökü cennette olan bir ağacın dünyaya sarkmış dalıdır. Kim o
dala tutunursa o dal onu cennete çeker.”
47. Çok tefekkür etmek. “Tefekkür gafleti izale eder. Ölümü tefekkür
etmek fani lezzetleri acılaştırır. Eşyanın üzerindeki fena damgasını
gösterir.”
48. Borçlanmalarda durumu yazıyla veya bir şahitle tevsik etmek. Böyle
bir tedbir asla itimatsızlık sayılmaz. Anlaşmalarda değişik tevil ve
tefsirlere yol açacak boşluklar bırakılmamalıdır. Durumu net olarak
tespit etmek lazımdır.
49. Bir yakını vefat eden Müslüman kardeşini teselli ederek taziyede
bulunmak. “Allah merhuma rahmet etsin.” şeklinde dua yapılır. Taziye
ziyareti vasati üç gün içinde yapılır. Üç günden sonraki ziyaretlerde
vefatı hatırlatıp hüznü deşmek uygun olmaz. Evinden cenaze çıkan
kimseler üzüntüden dolayı yemek hazırlayıp sofra kuramazlar. Bunun için
vefalı komşular bir müddet bu eve yemek getirirler. Böylece hüzünlerine
ortak olduklarını fiilen göstermiş olurlar. Cenaze sahibi üç gün
kendisine kolayca erişilebilecek bir ortam hazırlar ve böylece
kardeşlerinin taziyede bulunabilmelerine imkan tanınmış olur
50. Ölmüş kimseleri hayırla yad etmek.
51. Mevtanın ardından yüksek sesle ve çırpınarak, saç baş yolarak
ağlamamak. Böyle yapmak kadere itiraz ve Cenabı Hakkın takdirini itham
etmek olur. Ayrıca bu mevtaya iyilik değil azaba vesile olur.
52. Sekerat halindeki hastalara “La ilahe illallah, Muhammedün
rasulullah.” şeklinde telkinde bulunmak. Hastanın dudaklarını temiz ve
ıslak bir bezle sulandırıp kurumamasını sağlamak. Ölüm vaki olup son
nefes verilince, okumalar durdurulur ve cenazenin uzağında devam
edilebilir. Çenesinin açık kalmaması için mendil ve benzeri şeylerle
başa bağlanır. Gözleri açık ise kapatılır.
53. Kabirleri ziyaret etmek. Gafleti dağıtır ve uhrevi tefekküre vesile
olur. Kabristanın kapısına yaklaşınca, kabir halkına gizlice selam
verilir. “Ey kabir sakinleri, esselamu aleyküm. Sizler bizden önce
geldiniz, bizler de sizleri takip edeceğiz. Size Allah’tan af ve
mağfiret dileriz.” Şeklinde selam ifade edilebilir. Sonra ziyaret
edilecek merhumun ayakucu tarafından yaklaşılır. Yüzüne müteveccihen
veya kıbleye karşı durulur. Kur’an ve dualar okunabilir. Ziyaret
esnasında mezarları çiğnemek mekruhtur. Şayet geçip gitmek için başka
müsait yol yoksa, merhuma sevap hediye edilerek, geçilebilir. Mezar
üzerindeki yeşillikler yolunmaz, bilakis çiçekler ekilir. Kurumuş otlar
ayıklanır.
54. Hasta akraba, dost ve arkadaşları ziyaret etmek. Onlara teselli ve
ümit vermek. Ziyareti uzun tutmamak. Hastanın hoşa gitmeyecek hallerini
başka yerde anlatmamak.
55. Sıla-i rahimde bulunmak. “Akrabayla alakayı kesen bir kimsenin bulunduğu meclise Allah’ın rahmeti inmez.”
56. Zemzem suyunu hürmeten ayakta ve kıbleye karşı dönerek içmek.
57. Anne-babaya itaat etmek, onlara ihsanda bulunmak, kalplerini kırmamak ve hayır dualarını almak.
Konu: Peygamber Efendimiz(s.a.v.)'in Sünnetleri 
Uyarı
Cinsiyet
Rep Seviyem
Kayıt tarihim
